Methali za Kigiriama

Azungu manaziha 'proverbs'. Adzomba manaziha 'methali'. Agiryama je? Ziifwa dharira.

Haha nakupa baadhi ya dharira za Kigiriama.

​
1. Kulungu moga achimbiza pembeze.
2. Kulungu airi mana mizungu 
3. Bombokele izazigwa na kadziloni 
4. Muyu uvungwa ni mtsatsa 
5. Mjeni ana vanga 
6. Dzulo rina nguvu 
7. Muvi wa muinza ni mure na mfuti 
8. Aitsumaye na sikiro kaindaivuka shuthi alahe 
9. Ng'ombe ilagwa ni chala cha mwenye 
10. Kombo ya kanwa igololwa ni kanwa 
11.Ushaha wa mulamba ni kuuka uka 
12.Chela ni kwa ani mavela 
13. Tsi kaiangwa songerako 
14. Nguvu ya madzi ni mawe 
15.Wakuhuhira ni mkalala si khongoo 
16. Ng'onzi yangizwa kisimani ni mwanawe 
17. Ng'onzi kailacha hadhi inye 
18. Kamukira khakaguluka moho 
19. Uha use luhore kaufumaga tha balazi
20. Mtsai wa mudzini aminya mapema. 
21. Mwana wa mwanziyo ni wako 
22. Mwanza kaubwirana na hoyohoyo 
23.Uzima kaugaluzirwa peho 
24. Chando na simayo 
25. Usiku khaufuma nguo 
26. Nguo bomu ina demu 
27. Hinde hiko si kilagane 
28. Nyungu yatseka dzaya 
29. Kala una shidha usifikirie mashaka vindakuriza 
30. Uthumia si nyuwi nikulosha 
31. Kugaona mongo so kugathema 
32.Kii chone kuriko kukitsoa 
33.Mbuzi ya bule khailolwa meno 
34.Vidzo kavisinya vihenda kustanza 
35.Muvi wa mwenye kawakaka. 
36. Mujeni loka mwenyemudzi athiye 
37. Khakuna ndaro ise na ndhongori 
38.Charo ni mbere na nyuma 
39.Chaho cha karonda ni katswetswe
40.Usiambe babayo anamalo na mkwavi kadzauya 
41.Asewakwe ana Mulungu 
42.Ngira mbiri zamuremeza fisi 
43.Sadaka ise mbadha kaifika 
44.Zendazo mahundani kaziricha makongoro 
45.Ure wa ngwe udza na munda. 
46.Tsaha wa nyongani nde akuryaye.
47.Chala kimwenga kakibanda tsaha 
48.Araukaye madzini kamwa madzi  vudzo.
49. Mameye moga watseka 
50.Wa makoto khagoha simba. 
51.Mwenye mbazi khaangwa rira 
52.Gogo ra mudzini kharinyererwa. 
53. Kuriaria si woga nikudziikato 
54.Khulungu kaimwa vitsaka viri 
55.Kinyererwacho ni mwana kakitsinzwa 
56.Mubomu si mwanziyo .
57.Cha mfuti kiriwa ni mure 
58.Ngokohi ngokohi ni nguvu mwenga 
59.Khakuna mthumika charoni
60.Cha mwenye kakina uthana

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

Ninangulu: Msego wa Katungwa

Wira wa msego udzahenda mitsare; sirahisi kuwona kaheri.  Ela haho miaka ya sabini, themanini na hatha tisini, be were msego ndiwo wenye. Ngoi mbomu wa kwa msego were aifwa Katungwa (fusimone kaheri). Mgiryama yuyu were ni mutu na vituzhe kamare, mana were aremera nundu ho poti. Agiryama maamba ‘mutu yulikwa mbirani’; ela ndhumo ii kaizizire mtu dza Katungwa kudzilika mwenye bule. Namba 14 waimba  wira iye uifwao ‘Ninangulu’. Kivunyo sana bai.  Ninangulu Ninangulu Bi Konde Nazazigira mwenye mwiri wangu Mudzanimena ache  Mudzanimena we  Mukanimena ni bule  Mundatsoka Bi Konde mimi narya kibunda changu Ninwi munahenza kunimenawe Agiriama vizho kavindakala Mulungu kauzhenzi  Ninamera masharubu Mwana wa Konde Nzoni mdze mulole mugaone Munambire mundamanya Ikikala kadzanitsoma nagarichira tha gakale mabomu Nashukuru mwaka ni uu ndakala siriha kodi ya nyumba ...
Read more

Historia ya wira wa mkonyonyo

Mwaka wa 2017 mwezi wa hiri nabahathika kuonana na Masitori wa Wanje, mumwenga wa akuzi aa wira wa mkonyonyo ambolaye Muyuni. Masitori wanipa moro mure kuhusu wira uwo. Ndo namala niseme luhayo rero. Wira wa mkonyonyo uvinwa na ndonga, debe na firimbi. Vingine vidimazho kuhumika ni nzuga, bandika na mwingo. Wira uu ni here zaire ya ani Konjo wa Kolio ela ungeze debe gonya mayanga uipige porepore kiwela.  Mkonyonyo waanza mwaka wa 1984 ko Muyuni kwani Masitori. Mabwizanyo wa  Wanje kumbola Bamba Wacho were adzakwenda jema kwa haweye ko Muyuni ndo akifundhishwa ngoma ni aniMasitori. Akiuya mdzini na ufundhi, ndo wira uchenda nguma sehemu za Bamba ya Wacho, Jeshi na kungine.  Kulingana na Masitori, wira uu  waanza na mipigire tofauti,  ele ukigaluka galuka tha mara fungahe – ambaho ndo uriho vivi na ndo mwisho.  Masitori, ambaye dzinare ra kimagoma nde Majengo, ni mutili mukali sana ambaye ukimupa chausa anakumbozera wira haho kwa haho. Anamaira man...
Read more